Najczęstsze niedobory składników odżywczych w organizmie

Składniki odżywcze, jak składniki mineralne, witaminy, białka, węglowodany czy tłuszcze to substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wszystkie składniki odżywcze możemy znaleźć w pożywieniu, a mimo to nawet osoby, które starają się trzymać zbilansowaną dietę, mają problemy z ich niedoborem. Dlaczego tak się dzieje? Jakie są najczęstsze niedobory składników odżywczych w organizmie oraz jakie są tego skutki?

Przyczyny niedoboru składników odżywczych w organizmie

Najczęstszą przyczyną niedoboru mikroskładników jest oczywiście  nieprawidłowa dieta. Nieustanny pośpiech to znak naszych czasów, nie brakuje więc osób, które sięgają po szybkie, niezdrowe przekąski, mające im zastąpić pełnowartościowe posiłki.  Piramidy żywienia uczymy się już w szkole podstawowej, a mimo to zaledwie 10% z nas stosuje dietę zgodną z jej zaleceniami. Są także osoby, które starają się stosować zbilansowaną dietę i zwracają uwagę na to, co jedzą, a mimo to brak im podstawowych składników odżywczych. Problem zaczyna się już na etapie zakupów –  na rynku coraz więcej jest żywności przetworzonej, w której ilość składników odżywczych jest w znacznym stopniu obniżona, za to pełna soli, konserwantów, cukru i pozostałych ulepszaczy smaku oraz sztucznych dodatków.

Choć każdy z nas powinien spożywać 3- 5 zbilansowanych posiłków i wypijać około 2 litrów wody dziennie, to nasze indywidualne zapotrzebowanie na konkretne składniki mineralne i witaminy jest zróżnicowane. Znaczenie ma także aktualny stan zdrowia, wiek, predyspozycje genetyczne, złe wchłanianie substancji odżywczych przez organizm czy problemy z detoksykacją organizmu, równowagą mikroflory jelitowej i trawieniem – informuje nasz rozmówca z portalu  Poprawianie Odżywiania.

Niedobór żelaza

Niedobór żelaza jest jednym z najpowszechniejszych niedoborów składników odżywczych wśród kobiet i dzieci oraz najważniejszą przyczyną anemii, która u nich występuje.  Niedobór żelaza skutkuje także zmęczeniem, ospałością i osłabioną odpornością, w wyniku czego narażeni jesteśmy na częste infekcje. Niedobór żelaza może również powodować u nas apetyt na dziwne produkty, jak na przykład kreda, gdy organizm zacznie się domagać tego składnika odżywczego. Dobrym źródłem żelaza jest mięso, jak wołowina czy wątróbka, a także ciemnozielone warzywa. Osoby będące na diecie bezmięsnej mogą dodatkowo zapobiegać niedoborom żelaza przez odpowiednie spożycie fasoli, nasion czy tofu.

Niedobór magnezu

Duże ilości kawy lub alkoholu, regularne spożywanie przetworzonej żywności, niektóre leki, stres – wszystko to skutecznie wypłukuje magnez z organizmu. Ten składnik odżywczy odpowiedzialny jest za wiele podstawowych funkcji w organizmie.  Niedobór magnezu skutkuje chronicznym zmęczeniem, obniżeniem odporności, problemami z koncentracją, bólem głowy, pogorszeniem kondycji włosów i paznokci, utratą apetytu, nerwowością, ogólnym osłabieniem. Ponadto niedobór magnezu zwiększa ryzyko chorób serca oraz zachorowania na nowotwory. Dlatego koniecznie trzeba zadbać o magnez w codziennej diecie. Możemy go znaleźć w takich produktach jak: banany, orzechy, rośliny strączkowe, kasza gryczana, warzywa liściaste, a także w gorzkiej czekoladzie.

Niedobór witaminy D

Witamina D jest nam niezbędna do utrzymania zdrowia kości, zębów i mięśni oraz wielu istotnych mechanizmów w naszym organizmie.  Jej niedobór skutkuje przyrostem masy ciała, obniżeniem odporności, zmęczeniem, wysokim ciśnieniem, bólami kości i podatnością na złamania, chorobami przyzębia, zmianami nastroju, depresją, a nawet chorobami serca czy nowotworem piersi. Spożywanie produktów z witaminą D może nie wystarczyć, ponieważ jej zawartość w produktach spożywczych jest zbyt niska. Witamina D nazywana jest „witaminą słońca”, ponieważ nasz organizm jest w stanie samodzielnie wytworzyć taką jej ilość, jakiej potrzebuje, gdy nasza skóra wystawiona jest na działanie promieni słonecznych. Jesienią i zimą, gdy tych promieni może nam zabraknąć, warto sięgać po suplementy, aby nie dopuścić do powstawania niedoboru witaminy D. W wyborze suplementów diety dobranych odpowiednio do naszego zapotrzebowania pomóc może doświadczony dietetyk.

Niedobór cynku

Cynk jest mikroelementem, od którego zależy prawidłowy przebieg wielu istotnych procesów fizjologicznych, i jest niezbędny do prawidłowego wzrostu oraz rozwoju. Bierze udział w przemianie węglowodanów, tłuszczów i białek, wpływa na produkcję kolagenu oraz syntezę hormonów, DNA i RNA.  Niedobór cynku może prowadzić do opóźnienia dojrzewania i zahamowania wzrostu oraz powoduje obniżenie odporności, brak apetytu, pogorszenie wzroku, przyspieszone starzenie organizmu. Niedobór cynku powoduje także pękanie skóry w kącikach ust, trądzik, charakterystyczne, białe plamy na paznokciach czy rozstępy. Aby uzupełnić niedobór cynku, warto sięgnąć po produkty pochodzenia zwierzęcego, ryby, krewetki, a także czosnek, migdały, sezam czy pestki dyni.

Niedobór witaminy B12

Witamina B12, znana także jako witamina witalności lub kobalamina, jest organizmowi niezbędna do produkcji energii. Pełni także istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, układu pokarmowego, krwionośnego oraz odpowiada za stan skóry.  Niedobór witaminy B12 prowadzi do anemii, zmęczenia i ogólnego osłabienia, bladości skóry, stopniowej utraty masy ciała problemów z koncentracją, sztywności i drżenia mięśni, problemów z równowagą. Ponadto niedobór witaminy B12 powoduje zaburzenia nastroju, otępienie, zaburzenie funkcji poznawczych i rozdrażnienie. Niedobór witaminy B12 można uzupełnić spożywając produkty pochodzenia zwierzęcego, ryby, tłuste owoce morza lub poprzez odpowiednią suplementację.